22 jun Regeling om kosteloos een gasaansluiting te verwijderen onderuit
Teneinde de noodzakelijke energietransitie te faciliteren heeft de Autoriteit Consument & Markt [ACM] eerder de Tarievencode gas gewijzigd. Daardoor hoefden consumenten niet langer kosten te maken voor het verwijderen van hun gasaansluiting. De kosten van de gasafsluiters werden volledig doorberekend aan consumenten die nog aangesloten zijn op het gasnet. In een uitspraak van 20 juni 2023 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven [CBb] hier een streep doorgezet.
De ACM heeft zich bij het opstellen van de Tarievencode gebaseerd op een ministeriële regeling. Uit de Europese Gasrichtlijn volgt echter dat de minister aan de ACM geen instructie mag geven om bepaalde tariefstructuren te hanteren. De ACM had die instructie dus naast zich neer moeten leggen.
De Europese Gasrichtlijn neemt tot uitgangspunt dat de ACM als aangewezen regulerende instantie voor de Gaswet, onafhankelijk dient te zijn en geen instructies mag opvolgen van de minister als politiek orgaan. Het geven van een instructie om bepaalde tariefstructuren te hanteren verdraagt zich niet met de onafhankelijkheid die van de ACM als nationaal regulerende instantie wordt verlangd.
Het codebesluit van de ACM is op 2 maart 2021 in werking getreden en is nu door de uitspraak van het CBb vernietigd.
Gevolgen van de uitspraak
De onafhankelijkheid van de ACM zou niet in het geding zijn indien zij de instructie van de minister voor kennisgeving had aangenomen en een eigen afweging zou hebben gemaakt bij de vaststelling van de Tarievencode. Uit de toelichting op de code blijkt echter niet dat de ACM die eigen afweging heeft gemaakt. De ACM hield al rekening met een negatieve uitspraak en had het CBb gevraagd om in het belang van de voortgang van de energietransitie een voorlopige voorziening te treffen om de in het codebesluit opgenomen kostenverdeling te kunnen blijven toepassen totdat zij een [vervangende] regeling heeft kunnen treffen. Het CBb gaat daar niet in mee en ziet binnen de procedure ook geen aanleiding om de ACM in de gelegenheid te stellen het gebrek in het codebesluit te herstellen door alsnog een eigen onderbouwing te geven van de gekozen kostenverdeling. Zolang dus geen nieuwe [wettelijke] regeling van kracht is, is het de netbeheerders niet toegestaan om de verwijderingskosten van gasafsluiters volledig te verwerken in het periodieke aansluittarief van degene die op het gasnet aangesloten blijven.
